Xã Trân Châu nằm trên đảo Cát Bà thuộc huyện Cát Hải, một vùng đất có truyền thống lịch sử đấu tranh sinh tồn và phát triển lâu đời, đồng thời là cái nôi của căn cứ kháng chiến chống thực dân Pháp. Phía Bắc giáp Vườn quốc gia Cát Bà, phía Nam giáp xã Xuân Đám và vịnh Bắc Bộ, phía Tây giáp các xã Xuân Đám, Hiền Hào. Diện tích 44 km2, dân số 1.765 người (tính đến tháng 4/2015). Xã gồm 6 thôn: Liên Minh, Liên Hòa, Minh Châu, Bến, Phú Cường và Hải Sơn.
Trân Châu (sách cũ gọi là Chân Châu) có tên nôm là Làng Nang, trước năm 1813 thuộc tổng Hà Sen, huyện Hỏa Phong (sau đổi thành Nghiêm Phong, Cát Bà), trấn Yên Quảng, sau là tỉnh Quảng Yên. Những năm 1945 – 1947 có tên là Thái Hòa và từ năm 1948 đổi thành Việt Thắng và đến năm 1954 trở lại là Trân Châu.

Trân Châu là vùng văn hóa cổ, cách đây hàng ngàn năm, Các trầm tích văn hóa của người Việt cổ còn lưu lại trong nhiều hang động như hang Ông Chừng, hang Bà Đốm, hang Bệnh Viện, hang Vàng. Đây còn là nơi có truyền thống cách mạng lâu đời. Nơi núi rừng hiểm trở này đã từng là căn cứ cách mạng trong suốt các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược. Năm 1893 khi quân Pháp đổ bộ lân đảo Cát Bà, ngư dân trên đảo đã tổ chức chiến đấu đánh trả quyết liệt. Mở đầu cho cuộc khởi nghĩa là nghĩa quân Hoàng Thống Tề và em gái là Hoàng Lan Vù - người làng Trân Châu đã đứng dậy dựng cờ khởi nghĩa. Trong suốt 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ quân cán bộ và nhân dân xã Trân Châu đã góp nhiều sức người, sức của phục vụ kháng chiến. Những địa danh Đá Phèng, Áng Nhà, Khoăn đá đã gắn liền với những chiến công oanh liệt của du kích Hà Sen, làm nên truyền thống “ Hà Sen anh dũng”.

Từ trung tâm thị trấn Cát Bà chạy dọc con ven biển khoảng 5km, du khách đến với xã Trân Châu - một vùng đất có nhiều điều thú vị cần khám phá.

Điểm đầu tiên về với Trân Châu, mời du khách đến thăm suối Thuồng Luồng - một con suối từ hang núi chảy suốt ngày đêm và là nguồn nước ngọt chủ yếu cung cấp cho người dân xã Trân Châu và một phần cư dân thị trấn Cát Bà. Suối Thuồng Luồng gắn với nhiều câu chuyện hài hước của người dân Trân Châu chắc chắn sẽ làm say lòng du khách khi tới miền đất này.

Từ Thuồng Luồng, mời quý khách ghé thăm động Minh Châu. Đây là kết quả của sự kiến tạo đá vôi hàng triệu năm đã hình thành lên động và được người dân nơi đây đặt tên là Minh Châu. Động nằm ở độ cao khoảng 5 đến 10m so với mực nước biển, có 2 cửa thông nhau xuyên qua núi với chiều dài gần 100m, nơi rộng nhất là 5m. Phía trên động có nhiều thạch nhũ với hình khối như những công trình điêu khắc tuyệt vời của tạo hóa.

Trân Châu là một xã đảo có nhiều vườn đồi cây ăn quả như: Cam, Bưởi, Hồng, Vải, Nhãn, Na đến đặc sản như Mật ong rừng, Gà Liên Minh. Gà được thả nuôi tự nhiên, đêm ngủ trên các cây trong vườn. Ngoài nguồn thức ăn được con người cung cấp hàng ngày như ngô, khoai, sắn…, Gà Liên Minh tự tìm kiếm thức ăn trong tự nhiên như giun, dế… và với địa hình đồi núi dốc gà Liên Minh có thịt săn chắc, ngọt và có mùi thơm riêng biệt, có trọng lượng hơn từ 2-4 kg. Cách chế biến cũng rất đơn giản như luộc hoặc nướng nhưng vẫn đảm bảo vị ngon. Gà được nướng bằng than củi và khi gà gần chín thì được phủ lên một lớp mật ong rừng Cát Bà…tạo nên một mùi thơm quyến rũ đặc trưng. Dưới gốc vườn nhãn mùa hè, chỉ với một cái chiếu, một đống lửa than hồng và với một con gà Liên Minh, bạn và gia đình đã có một bữa ăn đậm chất hoang sơ của thiên nhiên.

Với địa hình đồi núi đá vôi đa dạng và hiểm trở, điểm du lịch sinh thái xã Trân Châu thích hợp để du khách được trải nghiệm những cảm giác mạnh từ loại hình du lịch mạo hiểm leo núi (climbing) tại thung lũng bươm bướm (batterfly valley), thôn Liên Minh, xã Trân Châu. Hiện nay trên quần đảo Cát Bà có tiềm năng, lợi thế rất lớn để phát triển loại hình du lịch này và đang ngày càng hấp dẫn du khách nước ngoài. Đá núi ở đây có nhiều đặc điểm và hình thù khác biệt không giống những nơi khác trên thế giới, chắc chắn sẽ mang đến cho người tham gia những cảm xúc tuyệt vời trên con đường chinh phục đỉnh núi.